Saturday, December 21, 2024

စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ(ပထမပိုင်း) 856

 စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ(ပထမပိုင်း) 856

ဒီနေ့ “စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ” ပထမပိုင်း (၁)မှ (၉)အထိကို Food for Thought 856 အဖြစ်မျှဝေလိုက်ပါတယ်။

စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ

စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှု၊စိတ်ဖိစီးမှု တို့ဟာရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရင်ပိုပျော်ရွှင်တဲ့ဘဝကို ထူထောင်နိုင်စေပါတယ်။ မိမိပျော်ရွှင်ရသလိုမိမိနှင့် ထိ တွေ့ဆက်ဆံနေသူတွေလည်းစိတ်ချမ်းသာစေပါတယ်။

ဖိစီးမှုဆိုတာ ပုံမှန်ဘဝရဲ့အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့တစ်ခါတစ်ရံမှာဖြတ်ကျော်ရန်ခက်ခဲတာဖြစ်လာ နိုင်ပါတယ်။ ဖိစီးမှုယာယီဖြစ်ခြင်းက ရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကြောင်း တစ်ချို့သုတေသန များကထောက်ပြကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ရေရှည်ဖိစီးမှုဖြစ်လာတဲ့အခါ ကျန်းမာရေးကိုထိခိုက်စေနိုင်ပြီး အောက်ပါ အကျိုးပျက်မှုများကိုဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းသုတေသနများစွာကထောက်ပြထားပါတယ်။
• သိမှုပိုင်းဆိုင်ရာကမောက်ကမဖြစ်မှုများပိုဆိုးဝါးလာခြင်း၊
• ဦးနှောက် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံပြောင်းလာခြင်း၊
• ဦးနှောက်အလုပ်ကောင်းစွာမလုပ်တဲ့အတွက် ဦးနှောက်ကျုံ့သွားစေနိုင်ခြင်း၊
• မှတ်ဥာဏ်ပိုင်းဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်မှုများ ပျက်စီးလာခြင်း၊
• သင်ယူမှုဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်မှုများ အနှုတ်သဘောဆောင်တဲ့ပျက်စီးမှုများဖြစ်လာခြင်း၊
• ခုခံအားကျဆင်းမှုမဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်တဲ့လုပ်ငန်းတွေအပေါ်မှာပိုဖိအားတွေများလာခြင်း၊
• နှလုံးနှင့်ပတ်သက်တဲ့ရောဂါများဖြစ်စေနိုင်တဲ့ဘေးများ ပိုများလာစေနိုင်ခြင်း၊
• ကျန်းမာမှုကိုအထောက်အကူပြုတဲ့ အစာချေပျက်မှုစနစ် ပျက်စီးလာနိုင်ခြင်း၊
• ကိုယ်ခန္ဓာရှိ မရေမတွက်နိုင်လောက်အောင်များတဲ့အလုပ်တွေကို ဖန်တီးပေးခြင်းနှင့် သက်သာအောင် ပြုလုပ်ပေးခြင်းတို့ကို ပုံမှန်အနေအထားဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ဟိုမုန်းများ လုပ်ဆောင်မှုစနစ် အပေါ်အပျက်သဘော သက်ရောက်စေနိုင်ခြင်း၊
ဖိစီးမှုများကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းဆိုတာ ဖိစီးမှုများတဲ့အခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းတဲ့ကျွမ်းကျင်မှုများကိုသုံး တတ် ခြင်း ပင်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုထိန်းသိမ်းတဲ့အခါ လူတိုင်းမတူကွဲပြားခြားနားတတ်ကြပါတယ်။ ငယ်စဥ်ဖြတ်သန်း ခဲ့တဲ့ဘဝ၊ လူမှုပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးတိုးတက်မှုအနေအထား၊ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးလက္ခဏာများ၊ စိတ်ပိုင်း ဆိုင်ရာဖြစ်တည်မှုအနေအထား၊ စတာတွေအပေါ်မူတည်ပြီးမိမိနှင့်အနီးပတ်ဝန်းကျင်မှာဖြစ်နေတဲ့ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်နိုင်ပုံ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်မတူကွာခြားတတ်ကြပါတယ်။
အထက်ပါအခြေအနေတွေက ဘယ်လိုပင်ဖြစ်ပါစေ သင့်အနေဖြင့် ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်နိုင်တဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုများတိုးတက်လာအောင်လေ့ကျင့် ယူနိုင်ပါတယ်။ လူတိုင်းဖိစီးမှုများကို ဆက်လက်ခံစားရမှာအသေ အချာဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်လာတဲ့ဖိစီးမှုတွေကို ဘယ်လို ထိန်းသိမ်းကိုင်တွယ်တယ်ဆိုတဲ့အချက်က ပျော်တဲ့ဘဝ၊ သို့ မဟုတ် မပျော်တဲ့ဘဝတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ငြိမ်းအေးတဲ့ဘဝ၊ သို့မဟုတ်မငြိမ်းအေးတဲ့ဘဝများကို ဖြစ်စေပါ တယ်။
အောက်ဘက်မှာ ကျွမ်ကျင်သူများက သုသေ သနလေ့လာချက်များအပေါ်မူတည်ပြီး ဖိစီးမှုကို ထိန်းသိမ်းရာမှာ ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်း (၁၇)မျိုးကို ပေးထားပါတယ်။ အဲဒီနည်းတွေကို အသုံးပြုမှုများလာတာနဲ့အမျှ ကျင့်သုံး သူတွေမှာ ကိုယ်ပိုင်နည်းလမ်းများဖြစ်လာကြမှာဖြစ်ပါတယ်။

၁။ သဘာဝနှင့် ထိတွေ့ပါစေ။

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်မှာခဏလောက်လမ်းလျောက်ခြင်းကပင် ရေရှည်ဖြစ်နေတဲ့ဖိစီးမှုများကိုသက်သာလျော့ကျ စေပါတယ်။ သုတေသနများကထောက်ပြချက်အရသဘာဝနှင့်ထိတွေ့ပေးခြင်းက စိတ်ကျန်းမာရေးကိုထိ ရောက် စွာအားပေးစေပြီး
• စိတ်ဓာတ်ကျမှုများကိုလျော့ပါးလာစေပါတယ်။
• အရည်အသွေးကောင်းတဲ့အိပ်စပ်နားနေနိုင်စေပါတယ်။
• စိတ်ပူပင်သောကဖြစ်မှုကိုလျော့ချနိုင်စေပါတယ်။
• စားသောက်တဲ့အစားအစာသင့်အောင် ရွေးချယ်စားသုံးမှုကိုဖြစ်လာစေပါတယ်။
• အာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုတိုးတက်လာစေပါတယ်။
အမေရိကန်စိတ်ပညာအသင်းရဲ့အလိုအရ သဘာဝနှင့်ပုံမှန်ထိတွေ့သူတွေဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကဆင့်ကလျား ဖြစ်နိုင်မှုလျော့ကျပြီးအခြားလူများအပေါ်ထောက်ထားစာနမှုနှင့် အများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းတွေ တိုးတက်လာစေကြောင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ စတင်းဖို့တက္ကသိုယ်မှသုတေသီများရဲ့လေ့လာတွေ့ရှိချက်မှာ သ ဘာဝနှင့်တစ်နေ့ကိုအချိန် မိနစ် (၉၀) ခန့်ထိတွေ့နေသူတွေဟာ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှုကိုလျော့ကျစေတဲ့လုပ်ငန်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်မှုများလျော့ကျလာကြောင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ သင့်အနေဖြင့် ဘယ်မှာပင် နေနေ‌ သင့်နေ့စဥ်ဘဝမှာ သဘာဝနှင့် ပိုထိတွေ့နိုင်အောင် အောက်ပါလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်နိုင်ပါတယ်။
၁။ အနီးအနားမှာရှိတဲ့ပန်းခြံ သို့မဟုတ် တောစပ်မှာလမ်းလျောက်ပါ။
၂။ သင်ပိုင်ခြံထဲမှာ ဥယာဥ်ငယ်လေးတစ်ခု ဖန်တီးတည်ဆောက်ပါ။
၃။ ပြင်ပသဘာဝနှင့်ထိတွေ့စေတဲ့အလုပ်များပြုလုပ်ပါ။ ဥပမာစက်ဘီးစီးခြင်း၊ ပြေးခြင်း၊ တောင်တက်ခြင်း။
၄။ ရပ်ရွာစုပေါင်းပန်းခြံတည်ဆောက်ရေးမှာပါဝင်လုပ်ဆောင်ပါ။
၅။ အပြင်ထွက်လမ်းလျောက်ရင်း မနက်စာကို စားပါ။

နောက်ဆုံးအနေဖြင့်သင်ကပန်းခြံတစ်ခုမှမရှိတဲ့ နေရာမှာနေနေရတယ်ဆိုရင် အပင်စိမ်းလေးများကိုသင့်အိမ်၊ ရုံးခန်းတွင်ထားပေးပြီး ထိုအပင်စိမ်းလေးများနှင့် ထိတွေ့မှုများအောင်ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုလျော့ကျ အောင် ပြုလုပ်ပါ။

၂။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ပါ။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုလုပ်ငန်းက စိတ်ဖီစီးမှုလျော့ကျစေခြင်းအပါအဝင် ကျန်းမာရေးအကျိူကျေူဇူး အလွန်များပါတယ်။ ဘလောက်တစ်ခုလောက်အကွာအဝေးကိုလမ်းလျောက်လိုက်ခြင်းကပင် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုစေပါတယ်။သင်နေတဲ့နေရာမှာပန်းခြံမရှိရင် အိမ်အနီးပတ်ဝန်းကျင်၊ အားကစားရုံစတဲ့နေရာ တွေမှာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင်မှုကို ပုံမှန်ပြုလုပ်ပါ။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုက ဖိစီးမှုကိုလျော့ကျ စေ တဲ့အောက်ပါအထောက်အကူများရစေကြောင်းသုတေသနများကထောက်ပြထားပါတယ်။ ကိုယ်လက်လှုပ် ရှား လေ့ကျင့်မှုက
• စိတ်ကိုပျော်စေတဲ့ဓာတုပစ္စည်းများထုတ်ပေးမှုကိုတိုးတက်စေပါတယ်။
• ပုံမှန်အိပ်ပျော်စေပါတယ်။
• စိတ်ဓာတ်ကျတဲ့လက္ခဏာများကိုပျောက်ကွယ်စေပါတယ်။
• အင်အားတိုးတက်လာစေပါတယ်။
• စိတ်ကိုတည်ငြိမ်စွာထားပြီးအာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုကောင်းလာစေပါတယ်။
သင်ဟာနေ့စဥ်ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကိုပြုလုပ်ရန်ခက်ခဲနေပါက အောက်ပါလုပ်ငန်းများကိုစတင်လုပ်ဆောင်ပါ။

၁။ စိတ်ပျော်စေတဲ့အလုပ်တစ်ခုခုကိုရှာလုပ်ဆောင်ပါ.

သင်ပျော်တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားရတဲ့အလုပ်တစ်ခုခုကိုရှာပြီးပြုလုပ်ခြင်းမှာ ကျန်းမာစေတဲ့ပုံမှန်လုပ်ငန်းဖြစ်ပါ တယ်။ တကယ်လို့သင့်အနေဖြင့် စက်ဘီစီးတာကိုမနှစ်သက်ရင် ကြိုးခုန်တဲ့လေ့ကျင့်မှုကိုပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ သင်ဟာ ဘယ်လို လုပ်ငန်းမျိုးကိုနှစ်သက်ပါသလဲ။ သင်ဟာအရင်က ဘယ်လိုအားကစားလုပ်ငန်မျိုးပြု လုပ်ဘူး ပါသလဲ။ သင်ဟာကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရတဲ့အားကစားတစ်ခုခုမှာ ထူချွန်မယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုအားကစား ကို ရွေးချယ်မှာလဲ။အစပျိုးလုပ်ဆောင်တဲ့အဆင့်မှာပင် မိမိနှစ်သက်တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုဖြစ်မယ်ဆိုရင် ပုံမှန် ဆက်လက်လေ့ကျင့်ဖြစ်အောင်တွန်းအားကောင်းစေပါတယ်။

အတူကစားဖော်ရှာပါ။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုကို တစ်ယောက်တည်းပြုလုပ်ဖို့ကစိန်ခေါ်တဲ့အလုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အတူ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နိုင်ရန် အဖော်ရှာပါ။ အဖော်နဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရတာ ပိုပျော် စရာကောင်း ပါတယ်။ အဖော်အဖြစ်သူငယ်ချင်း၊ မိသားစုဝင်တစ်ဦးဦး၊ သို့မဟုတ် စိတ်ဝင်စားမှုတူတဲ့ လုပ် ဖေါ်ကိုင်ဘက် ကို ရှာပါ။ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်နှင့်အရက်ဆိုင်မှာတွေ့ဖို့ချိန်းတာမျိုးထက် ခြေလျင်တောင် တက်တဲ့အလုပ် လုပ် ရန်ခြိမ်းဆိုပါ။ နောက်ပိုင်းအကျိုးရှိမှန်းသိလာတဲ့အခါ အဲဒီလိုအလုပ်မျိုးတွေကို ပိုနှစ် သက်လာမှာဖြစ်ပါ တယ်။

သင်လုပ်နိုင်တာလုပ်ပါ။

အားကစားရုံသို့နေ့စဥ်သွားပြီးကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရန် သင့်အနေဖြင့်မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါက သင်လုပ်နိုင် တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို စတင်ပြုလုပ်ပါ။ မိမိမလုပ်နိုင်တာအတွက် စိတ်ပျက်တာမျိုးမဖြစ်ပါနဲ့။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နိုင်ရန်ရင်းမြစ်များကိုရှာပါ။

တကယ်လို့သင့်အနေဖြင့် သင်နေထိုင်တဲ့နေရာမှာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုသွားမလုပ်လိုဘူးဆိုရင်အွန်လိုင်းမှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နိင်တာတွေများစွာရှိပါတယ်။ ဥပမာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုစတင်လုပ်မည့်သူများအတွက် ယိုဂလေ့ကျင့်မှုဗီဒီယိုများများစွာရှိပါတယ်။

၃။ ဝင်လေထွက်လေကိုသူ့ပင်ကုယ်သဘာဝအတိုင်းရှုမှတ်ခြင်းနှင့် စိတ်ကူးပုံရိပ်ကိုကြည့်တဲ့လေ့ကျင့်မှု

ဝင်လေထွက်လေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းရှုမှတ်နေတဲ့အလေ့အကျင့် က ကိုယ်နှင့်စိတ်တို့မှာဖိစီးမှုလျော့ကျစေ ကြောင်း သက်သောအထောက်အထားများစွာရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုလေ့ကျင့်မှုကို ကိုယ်တိုင်နေရာတိုင်း မှာပြု လုပ်နိုင်ပါတယ်။
ဝင်လေထွက်လေကို သူ့ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်း ရှုမှတ်တဲ့အလေ့အကျင့်က အဓိကအားဖြင့်အပိုင်း (၂)ပိုင်းပေါ်မှာအခြေ ခံထားပါတယ်။ အာရုံစူးစိုက်မှုနဲ့ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းလက်ခံဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ အာရုံစူးစိုက်မှုဆိုတာကတော့ မိမိစိတ်နဲ့ အသက်ရှုမှုကို စောင့်ရှုမှတ်ရန်ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိစိတ်ကိုမိမိလက်ရှိအချိန်မှာရှိနေအောင်အာရုံထားရန်ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ခံခြင်းဆိုတာကတော့ မိမိမှာဖြစ်နေတာတွေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်း လက်ခံဖို့ဖြစ်ပါတယ်။သူတို့နဲ့ဆန့်ကျင်ပြီး တိုက် နေစရာမလိုအပ်ပါဘူး။ စောင့်ကြည့်နေပြီး သူဘာသာလွန်သွားတာမျိုးဖြစ်ပါစေ။
ဝင်လေထွက်လေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းရှုမှတ်နေတဲ့အလေ့အကျင့်ကစိတ်ကျန်းမာရေးအတွက်အောက်ပါအတိုင်း အကျိုပြုစေကြောင်း သုတေသနများကထောက်ပြထားပါတယ်။
• အင်အားများတိုးတက်စေခြင်း၊
• ဖိစီးမှုနှင့် စိတ်ပူပင်သောကများကိ လျော့ကျစေခြင်း၊
• စိတ်ဓာတ်ကျမှုကိုလျော့ကျစေခြင်း၊
• ကိုယ်စိတ်နာကျင်မှုများလျော့ကျစေခြင်း၊
• သွေးတိုးနှုန်းနှင်နှလုံးခုန်နှုန်းများလျော့ကျလာစေခြင်း၊
• ဘေးဖြစ်မှုကို ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ရမှန်းသိစေတဲ့ဟိုမုန်းcortisol, epinephrine ဆိုတဲ့ ဘေးဖြစ်တဲ့အခါ တိုက်ရင်တိုက် မတိုက်ရင်ထွက်ပြေးတာမျိုးပြုလုပ်စေတဲ့ဟိုမုန်း နှင့် lactate ဆိုတဲ့ အော်ဂဲနစ်အက် ဆစ်များလျော့ကျလာစေခြင်း၊
• အသက်ရှုတဲ့ပုံစံ ပိုကောင်းမွန်လာစေခြင်း၊
• ဦနှောက်တွင် သွေးစီးဆင်းမှုကို တိုးစေခြင်း၊
• ကော်လက်စထရောများကျဆင်းလာစေခြင်း၊
• ‌ဆေးလိပ်စွဲနေမှုနှင့်အခြားစွဲလန်းနေမှုများကို ရပ်တံ့အောင်အကူအညီပေးခြင်း၊
• ငြိမ်းအေးချမ်းသာမှုကိုဖြစ်လာစေခြင်း၊

၄။ အသက်ရှုလေ့ကျင်ခန်းပြုလုပ်ခြင်း

အသက်ရှုလေ့ကျင့်မှုကို ဟားဘတ်တက္ကသိုလ်မှ နှလုံးအထူးကုပညာရှင် ဒေါတ်တာ ဟားဘတ် ဘင်ဆင် ကတီထွင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဝင်လေထွက်လေကိုရှုမှတ်တဲ့နည်းနှင့်သဘာဝအားဖြင့် တူတဲ့လေးလေးနက်နက် အသက်ရှုတဲ့လေ့ကျင့်မှုဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ကို ပြင်းပြင်းရှုရှိုက်တဲ့အခါ သင့်ကိုယ်စိတ်နှလုံးသုံးပါး လုံး မှာ ပေါင်းစပ်ပြီးစူးစိုက်မိပါတယ်။ ဒီနည်းကို လူနာတွေမှာဖြစ်နေတဲ့စိတ်ပူပန်နေမှုတွေ၊ ထိခိုက်နာကျင်နေမှုကို ဆေးကုသပေးတဲ့ဆရာဝန်တွေ၊ စိတ်ပညာရှင်တွေကအသုံးပြုကြပါတယ်။ ဒီနည်းကိုယိုဂအသက်ရှုနည်း လို့ လည်းခေါ်ကြပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ကို ပြင်ပြင်း ရှုသွင်းရှိုက်ထုတ်ခြင်းဖြင့် အောက်ပါအကျိုးကျေးဇူးများ ရစေကြောင်းသုသေတီများက ဖော်ပြထားကြပါတယ်။
• အောင်စီဂျင်စီးဆင်းမှုကို တိုးတက်လာစေပါတယ်။
• ကိုယ်ခန္ဓာက သက်သောင့် သက်သာတုံ့ပြန်နိုင်မှုဖြစ်လာစေပါတယ်၊
• ကော်လက်စထရောပါဝင်မှုအဆင့်နိမ့်ကျလာစေပါတယ်။
• အာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုအားကောင်းလာစေပါတယ်၊
• အဆိပ်နှင့်အပျက်သဘောဆောင်တဲ့စွမ်းအားများလျော့ကျအောင်အားပေးပါတယ်။
• PTSD စိတ်ဓာတ်ကျနေု နှင့်စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများကိုဖြစ်စေတဲ့လက္ခဏာများ လျော့ကျ စေပါတယ်။

အသက်ရှုထုတ်ခြင်းပုံစံအမျိုးအစားများ

အသက်ရှုထုတ်ခြင်းပုံစံအမျိုးအစား (၂)မျိုးရှိပါတယ်။ အောက်ပါတို့ဖြစ်ပါတယ်။

၁။ ရင်ဘတ်အခြေခံအသက်ရှုခြင်း-

ရင်ဘတ်အခြေခံအသက်ရှုခြင်းမှာ အပေါ်ယံအားဖြင့်အသက်ရှုခြင်းဖြစ်ပြီး ရင်ဘတ်မှာရှိတဲ့ဒုတိယတန်းစား ကြွက်သားများကိုသုံးပြီးအသက်ရှုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအသက်ရှုနည်းကိုတော့ ဖိစီးမှုကြုံနေရတဲ့အခါ၊ အရေး ပါတဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နေတဲ့အခါမှာပြုလုပ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ သင်ရဲ့အဆုတ်က လေဝင်လာပြီး အောက်ဘက်မှအထက်ဘက်သို့ ကျယ်ပျံ့လာပါတယ်။

၂။ အသက်ကိုပြင်းပြင်းရှုသွင်းရှုထုတ်ခြင်း-

ဒီအသက်ရှုမှုကိုတော့ အဆုတ်အောက်ဘက်နားမှာရှိတဲ့ ကြွက်သားဆိုင်တွေကိုသုံးပြီး diaphragm အားဖြင့် အသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ရှုလိုက်တဲ့အခါ အဆုတ်အောက်ဘက်မှစပြီး လေတွေ တင်းလာတဲ့အတွက် ဝမ်းဗိုက်က လေတွေဖြင့် ပြည့်တင်းလာပါတယ်။ သီချင်းဆိုတဲ့လူတွေဆိုရင်ဒီလို အသက်ရှု တဲ့အလေ့အကျင့် ကိုပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ စဥ်ပေါ်မှာ အလုပ်လုပ်နေစဥ် ဒီနည်း က လူကိုသက်သာစေတဲ့အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။

အသက်ကိုနက်ရှိုင်းစွာရှုခြင်းကိုလေ့ကျင့်ခြင်း

ဖိစီးမှုဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ အသက်ကို နက်ရှိုင်းစွာရှုတဲ့အလေ့အကျင့်က အကောင်းဆုံးနည်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲ ဒီလို အသက်ရှုလိုက်တဲ့အခါ အာရုံးစူးစိုက်အားကောင်းလာစေပါတယ်။ ဒီလိုနက်ရှိုင်းတဲ့အသက်ရှုမှုကို လေ့ကျင့် တဲ့ အခါမှာ ဝင်လေထွက်လေကို ရှုမှတ်နေတဲ့အခါ လုပ်ဆောင်တဲ့အောက်ပါလုပ်ရပ်များကိုလိုက်နာရန် လို အပ်ပါ တယ်။
၁။ မိမိအတွက်သက်သောင့်သက်သာအဖြစ်ဆုံးအနေအထားဖြင့် မျက်လုံးမှိတ်ထားပြီးထိုင်ပါ။ သို့မဟုတ်လဲ လျောင်းပါ။
၂။ ဝင်လေထွက်လေအပေါ်မှာစိတ်ကိုစူးစိုက်ထားပါ။ အသက်ကိုရှုသွင်းလိုက်တဲ့အခါ ဝင်လေဝင်သွားပြီး ဝမ်း ဗိုက်ကြီးဖောင်းလာတာကို သတိရှိပါ။ လေကိုမှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့အခါ ဝမ်းဗိုက်အတွင်းမှလေတွေနှသီးဝမှ တိုးထွက်သွားတာကိုသတိထားရှုမှတ်ပါ။
၃။ သင့်လက်တစ်ဘက်ကိုဝမ်းဗိုက်ပေါ် နံရိုးအောင်ဘက်နားမှာတင်ထားပါ။ နောက်လက်တစ်ဘက် ကို တော့ ရင်ဘတ်ပေါ်တင်ထားပါ။ နောက်အသက်ရှုသွင်းလိုက်တဲ့အခါ လေတွေဝင်လာတဲ့အတွက်ဗိုက် ဖောင်း ကြွလာ တာကို တင်ထားတဲ့လက်မှာဖြစ်လာတဲ့ထိတွေ့ခံစားမှုဖြင့် သိပါ၊
၄။ ဆက်လက်အသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်တဲ့အခါ သင့်ဗိုက်က အသက်တစ်ခါရှုလိုက်တိုင်း ကြွတက်လာတာကို အလေးထားသိနေပါ။ အသက်ပြန်ထုတ်လိုက်တဲ့အခါ ရင်ဘတ်မှာ ပေါ့ပါးသွားတာကိုသတိထားသိနေပါ။
၅။ ဖြေ’ဖြေးခြင်းအသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်မှုလုပ်နတဲ့အခါ သင့်စိတ်ကိုသင့်ကိုယ်ခန္ဓာအပေါ်မှာ အာရုံးစူးစိုက်ထားပါ။ သင့်ကိုယ်ခန္ဓာဘယ်နေရာမှ တင်းကျပ်နေမှုများရှိပါသလဲ။ အသက်တစ်ခါရှုထုတ်လိုက်တိုင်းသင့်ရင်ဘတ်မှကြွက် သားဆိုင်များမှာ ပေါ့ပါးသက်သာသွားတာကို အာရုံထားရှုမှတ်ပေးပါ။

၅။ သင်နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်ဆက်သွယ်နေမှုကိုသတိထားပါ။

သင်နှင့်အခြားလူများ၊ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်ကမ္ဘာနှင့်ဆက်သွယ်နေမှုများကိုသတိထားပါ။ အဲဒီလိုပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိဆက်နေတယ်လို့ခံစားရသူတွေဟာ ပိုပြီးစိတ်ကျန်းမာကြပြီး စိတ်ကျန်းမာရေးအနေအထားမှာပတ်ဝန်းကျင် နှင့် ဆက်စပ်မနေတဲ့လူတွေထက် ပိုကောင်းမွန်ကြောင်းလေ့လာချက်များကထောက်ပြထားပါတယ်။

ပတ်ဝန်းကျင်နှင်ဆက်စပ်မှုရှိနေအောင်အထောက်အကူပြုတဲ့နည်းလမ်းများ

ဦးတည်ရည်မှန်းချက်ထားခြင်း

ဘာသာတရားကိုးကွယ်ဝတ်ပြုရာမှာဖြစ်စေ၊ တရားဘာဝနာပွားများရာမှာဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ်အပြုသဘော ဆောင်တဲ့အထောက်အကူပြမှုကိုအခိုင်အမာရယူတာမှာဖြစ်စေ၊ ဘဝမှာဦးတည်ရည်မှန်းချက်ထားရှိခြင်းက များစွာ အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ အဲဒီလိုအဆက်အသွယ်ရှိနေမှုက ဘဝအတွက်လေးနက်တဲ့အဓိပ္ပါယ် စတာတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့မေးခွန်းတွေကို ဖြေဆိုရာတွင်များစွာအထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ အဲဒီလိုပတ်ဝန်း ကျင်နှင့် အဆက်အသွယ်ရှိခြင်းက ဖိ စီးမှုများကို သိသာစွာလျော့ကျစေပါ တယ်။

ဆက်သွယ်မှု

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်ဆက်စပ်မှုရှိအောင်ဖန်တီးထားခြင်းဖြင့် သင်ဟာသဘာဝပတ်ဝန်းကျင်၊ သင်နေထိုင်တဲ့လူမှုပတ် ဝန်းကျင်၊ သင့်ပတ်လည်မှာရှိနေတဲ့ကမ္ဘာလောကနှင့် အဆက်အသွယ်ရစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် တစ်ယောက် တည်း ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာပင် အထီးကျန်ဖြစ်နေတဲ့စိတ်တွေကင်းလာစေပါတယ်။

ထိန်းချုပ်နိုင်မှုအနေအထား

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဆက်စပ်နေခြင်းကြောင့် မိမိကထိန်းချုပ်နိုင်တာတွေနှင့်မထိန်းချုပ်နိုင်တာတွေကို ပိုသိနား လည် လက်ခံနိုင်လာစေပါတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံမှာမိမိက မပြောင်းလဲနိုင်တာတွေကို စွန့်လွှတ်နိုင်ခြင်းဟာ ဖိစီးမှုများကို သက်သာစေတဲ့အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

အထောက်အကူများ

သင်နှင့်ဆက်စပ်နေတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်သို့ရောက်လိုက်တဲ့အခါ သင့်အတွက်အထောက်အကူပေးမဲ့လူမှုကွန်ယက်ကို လက်လှမ်းမှီလိုက်ရာရောက်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအထောက်အကူကိုသူငယ်ချင်းများ၊ သို့မဟုတ်အပြန်အလှန် ဆက် သွယ်မှုများဖြင့် ထူထောင်ထားနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအထောက်အကူရရင် စိတ်ပူပန်မှုစိတ်သောကရောက်မှုနဲ့စိတ် ဖိစီးမှုများ များစွာလျော့ကျစေပါတယ်။

ကျန်းမာရေး

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဆက်သွယ်မှုရှိသူတွေဟာ ကိုယ်စိတ်နှစ်ဖြာကျန်းမာပြီးနေထိုင်ကောင်းကြပါတယ်။ အဲဒီလူ တွေဟာစိတ်ဖိစီးမှုလျော့နည်းပါတယ်။ တစ်ယောက်တည်း အထီကျန်သလိုခံစားနေရမှုလည်း နည်းတတ်ကြ ပါတယ်။

မိမိအတွက် အဆက်အသွယ်ကိုရအောင်ရှာဖွေခြင်း

မိမိအတွက်ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်အစဥ်အသွယ်ရအောင် ပြုလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ထပ်မံပြုလုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းဆိုတာ မိမိကိုယ်တိုင်စူးစမ်းရှာဖွေဖော်ထုတ်ယူခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် မိမိကိုယ်မိမိမေးနိုင်တဲ့မေးခွန်းတစ်ချို့ ကိုအောက်ဘက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
• ဘာကငါ့ကိုပျော်စေပါသလဲ။
• င့ါအတွက်ဘဝမှာ ဂုဏ်အယူဆုံးကဘာလဲ။
• ငါ့က ဘာကိုတန်ဖိုးအထားဆုံးလဲ။
• ငါက ဘာကိုအားအကျဆုံးလဲ။
• ငါ့ကိုမျှော်လင့်ချက်ပေးတာက ဘာလဲ။
• ဘယ်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းထဲမှာငါကအပျော်ဆုံးလဲ။
• ငါ့ဘဝမှာ အရေးအကြီးဆုံးအပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေးတွေက ဘာတွေလဲ။
• ဘဝ၊ အသက်ရှင်နေထိုင်ခြင်း၊ သေခြင်း၊ တမလွန်ဘဝတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ငါ့ယုံကြည်ချက် တွေက ဘာတွလဲ။

အထက်ပါမေးခွန်းများကိုဖြေကြည့်ခြင်းဖြင့် သင့်အတွက်အဆက်အသွယ်ကောင်းမဲ့လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းပတ် ဝန်းကျင် ဘယ်မှာရှိတယ်ဆိုတာ သိနားလည်လာနိုင်ပါတယ်။ မိမိဘဝအတွက် အကောင်းဆုံးလမ်းကိုတစ် ယောက်တည်းရှာလိုတယ်ဆိုရင်လည်း ဖတ်နိုင်လေ့လာနိုင်တဲ့လမ်းပြစာအုပ်တွေများစွာရှိပါတယ်။ စိတ်ဝင် စားတဲ့အကြောင်းအရာများအလိုက်စာအုပ်အမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။
စိတ်ကို မိမိယုံကြည်မှုအလိုက် အားကောင်းလာအောင်လေ့ကျင့်ခြင်း
စိတ်ကို မိမိယုံကြည်မှုအလိုက် အားကောင်းလာအောင်လေ့ကျင့်ခြင်း ဆိုတာ မိမိအတွင်းစိတ်နှင့် ထိတွေ့ပြီး မိမိကိုယ်တိုင် ပြန်လည်ထင်ဟပ်စဥ်းစားခြင်းနှင့် မိမိခန္ဓာအဖြစ်မှန်ကို သိနေအောင်ရှုမှတ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါတယ်။ အကျိုးများစေတဲ့အလေ့အကျင့်များမှာ အောက်ပါအလေ့အကျင့်များဖြစ်ပါတယ်။
• ဝတ်ပြုဆုတောင်းခြင်း သို့မဟုတ် တရားရှုမှတ်ခြင်းတို့ဟာစိတ်ကိုတည်ငြိမ်စေပြီးဝန်းကျင်ကောင်း ကို ဖန်တီးရာရောက်ပါတယ်။
• မိမိစိတ်မှာဖြစ်တာတွေကိုဂျာနယ်တွင်ရေးမှတ်တဲ့အလုပ်ကလည်း မိမိစိတ်မှာဖြစ်နေတဲ့အတွေးစိတ်ကူး တွေအတွက် ထွက်ပေါက်ဖွင့်ပေးရာရောက်ပြီး စိတ်ကိုလေ့ကျင့်တဲ့ လမ်းကြောင်းမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုပင်ဖြစ်ပါတယ်။

• နေ့စဥ်ဂါထာမန္တာန်များ ရွတ်ဖတ်ခြင်း၊ ခိုင်မာတဲ့အဓိဌာန်များ ချမှတ်ခြင်းကလည်း အမြင်ရှုထောင့်အသစ် တွေဖြစ်လာစေပြီး ဖိစီးမှုများကို များစွာလျော့ကျစေပါတယ်။
• မိမိကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး လမ်းပြနိုင်တဲ့ဆရာရဲ့လမ်းပြမှုဖြင် လေ့ကျင့် ခြင်းကလည်းထိုး ထွင်း သိမြင်မှုကို ဖြစ်စေရန် များစွာအထောက်အကူပြုပါတယ်။
• စိတ်ပုတီးစိတ်ခြင်း စတဲ့အလေ့အကျင့်များကလည်း ထိတွေ့မှု၊ ရွတ်ဆိုမှုများမှတစ်ဆင့် စိတ်ကိုတည် ငြိမ် အောင် ပိုထိန်းသိမ်းနိုင်လာစေပါတယ်။
• သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေများ။ မိသားစုဝင်များနှင့် ကောင်းမွန်တဲ့အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်ခြင်း ကလည်း ကျေးဇူးတရား၊ မေတ္တာတရားများ ပိုတိုးပွားပြီး အပြန်အလှန် အားပေးတဲ့လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း မှာနေရတဲ့ခံစားမှုမျိုးဖြစ်လာစေပါတယ်။

၆။ မကောင်းတဲ့အကျင့်ဆိုးများကို လျော့ချခြင်း သို့မဟုတ်မပြုမိအောင်ရှောင်ခြင်း

စိတ်မှာဖိစီးမှုတွေဖြစ်လာတဲ့အခါ အပေါင်းအဖော်နှင့် အရက်သွားသောက်တာမျိုးပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဖိစီးမှုပျောက်အောင် မကောင်းတဲ့လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုထပ်လုပ်ဆောင်ခြင်းမှာ အထောက်အကူရသလိုနဲ့ ပို ဘေး များစေပါတယ်။ ကိုဗစ် ဖြစ်တဲ့အချိန်မှစပြီး မသင့်တဲ့ အရက်သောက်မှုက အသက် (၃၀)အထက်လူကြီးတွေမှာ (၁၄%) တိုးလာပြီးလူအများက ဆေးလိပ်ကို ပြန်သောက်သုံးလာတာကိုလေ့လာတွေ့ရှိရပါတယ်။

အလေ့အကျင့်ဆိုးများဖြစ်တဲ့ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ အရက်သောက်ခြင်း ဆိုတဲ့အကျင့်ဆိုးတွေက ဖြစ်စေတဲ့ဖိစီး မှုကိုယာယီအားဖြင့်မေ့ထားနိုင်စေပြီး အဲဒီအကျင့်ဆိုးတွေကိုပို လုပ်ဖြစ်လာစေပါတယ်။ ဥပမာ စာမေးပွဲ‌ဖြေရန် နီး လာလို့စိတ်ဖိစီးမှုကိုသက်သာရန် ကော်ဖီတွေ။ အချိုရည်တွေများများသောက်လာမယ်ဆိုရင် အတင်းပြေးပြီး အုတ်နံရံတံတိုင်းကြီးကို တအားပြေးပြီး ဝင် ဆောင့် လိုက်တာနဲ့တူနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြေးဆောင့်တဲ့အရှိန်ပြင်း လေလေ နောက်ပြန်လဲကျဖို့အလားအလာများလေလေဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအကျင့်ဆိုးကိုပြုလုပ်မယ်ဆိုရင် ရေ ရှည် မှာစိတ်ဖိစီးမှုများကို ပို ခံစားလာရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အလားတူပင်အွန်လိုင်းမှာတအချိန်တွေအများကြီးသုံးနေခြင်း၊ မြင်တိုင်းလိုက်ကြည့် ဝယ်နေခြင်း၊ အလွန်အမင်း စားနေခြင်း၊ စတာတွေက လည်း အကျင့်ဆိုးများသာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို လုပ်ဆောင်မှုတွေက စိတ်ဖိစီးမှုက ခဏတော့ သက်သာသလိုဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ နောက်ပိုင်းဖိစီးမှုကပိုပြင်းထန်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကြောင့်စိတ်ဖိစီးမှုများပိုဖြစ်လာစေနိုင်ပါတယ်။

စိတ်ဖိစီးမှုကိုအကောင်းဆုံးလျော့နည်းကင်းဝေးအောင်လုပ်နိုင်တဲ့အလေ့အကျင့်တွေကတော့ သတိဖြင့် မိမိ ခန္ဓာကို သူ့ပင်ကိုယ်အတိုင်းဖြစ်ပျက်နေမှုတွေကိုစောင့် ကြည့်ခြင်းနဲ့ ကျေးဇူးတရားကိုဖော်ထုတ်တဲ့ အလေ့ အကျင့်များပြုလုပ်ခြင်းများဖြစ်ပါတယ်။ အွန်လိုင်းရင်းမြစ်တွေမှာ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ မူးယစ်စေတဲ့ဆေး စွဲခြင်းစတာတွေကို ဖယ်ရှားကင်းဝေးအောင်လုပ်တဲ့နည်းလမ်းတွေကို တွေ့နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

၇။ မိမိရဲ့အပျက်သဘောဆောင်တဲ့အတွေးများကိုဖယ်ရှားခြင်း

စိတ်ဖိစီးမှုများနှင့် စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများမှာ အတွေးဆိုးများကိုထပ်ခါတလဲလဲ စိတ်ထဲမှာ ပြန်ဖြစ်လာ အောင် ဖော်ထုတ်တဲ့အလေ့အကျင့် ဆိုးကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုစိတ်ကူးတွေကို စိတ်ထဲမှာမြင်လာ အောင် ကြည့်နေပြီး မိမိအတွက် ပိုဆိုးတဲ့အနေအထားတွေဖြစ်လာအောင် အမျိုးမျိုးအဖျက်သဘောဆောင်တဲ့ အတွေးတွေဆက်လက်တွေးနေတတ်ကြပါတယ်။ မိမိမှာအကူအညီမဲ့သလိုပိုခံစားလာစေပါတယ်။ အဲဒီလိုစိတ် မျိုးဖြစ်လာရင် အဲဒီအတွေးဆိုးမျိုကို ကျော်လွန်အောင်အရင်ဆုံးပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။

အတွေးဆိုးတွေကိုကျော်လွန်အောင်အောက်ပါနည်းလမ်းများဖြင့် ဖယ်ရှားနိုင်ပါတယ်။
• အတွေးတွေကို ပုံမှန်အနေအထားပြန်ရောက်အောင် ယုံကြည့်အားထားရတဲ့ရင်းနှီးတဲ့သူငယ်ချင်း။ မိသားစုဝင်တို့ကိုပြောပြပြီး အကူအညီတောင်းပါ။
• အတွေးတွေသူ့သယာဝအတိုင်းကုန်လွန်သွားရန် ဖြစ်ပျက်သဘောကိုရှုမှတ်ဆင်ခြင်ပါ။
• သိမှုပိုင်းဆိုင်ရာနှင့်အပြုအမူကို ပြုပြင်ပေးနိုင်တဲ့ ကုသပေးမှုမှာကျွမ်းကျင်သူထံမှအကူအညီရယူပါ။
• ဝင်လေထွက်လေကိုရှုမှတ်တဲ့အလေ့အကျင့်၊ စိတ်ကူးအမြင်အာရုံကို ကြည့်မှတ်တဲ့နည်းလမ်းများကို ကျင့် သုံးပါ။

၈။ မိမိအမြင်ရှုထောင့် ကိုပြောင်းပေးပါ။

ပျော်ရွှင်မှု၊ ဖိစီးမှု၊ စိတ်ကျန်းမာရေးတို့ဆိုတာ မိမိအမြင်ရှာထောင့်နှင့်ဆက်စပ်နေကြပါတယ်။ စိတ်ပူပင်သောက ရောက်နေသူ၊ စိတ်ဓာတ်ကျနေသူတစ်ဦးဦးကိုသင့်အနေဖြင့်အကူအညီပေးဖူးရင် ရှုထောင့်မြင်က ဘယ်လောက် အရေးပါကြောင်းနားလည်သဘောပေါက်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အမြင်ရှုထောင့်ပြောင်းဖို့အတွက် မိမိအမြင်ကိုအခြားလူတွေမြင်တဲ့ရှုထောင့်ကနေပြောင်းမြင်ကြည့်ရန် လိုအပ်ပါ တယ်။ အောက်ပါမေးခွန်းများကိုကြိုးစားဖြေကြည့်ပါ။
• သင်ဟာအကောင်းဆုံးမိတ်ဆွေဖြစ်ရင် ဘာအကြံများပေးမှာလဲ။
• သင်သာအခြေအနေကို အပြင်မှကြည့်မြင်နေသူတစ်ယောက်ဖြစ်ရင် ဘယ်လိုချဥ်းကပ်မှာလဲ။
• အဲဒီအခြေအေနေမှာချဥ်းကပ်နိုင်းတဲ့နည်းလမ်းတွေဘယ်လောက်ရှိပါသလဲ။
• သင့်အနေအထားမှာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့အချက်တွေဘာတွေရှိပါသလဲ။
• အဲဒီလိုချဥ်းကပ်လိုက်ရင် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့မြင်ကွင်းတွေက ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်ပါသလဲ။
• သင်တိကျတဲ့စိတ်ကူးစဥ်းစားမှုအတွက် အထောက်အကူပြုတဲ့အထောက်အထားဘာတွေရှိပါသလဲ။

မိမိစဥ်းစားတဲ့ပုံစံမှ ထွက်ပြီး ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ နည်းဖြင့် စဥ်းစားခြင်းကလည်း နည်းလမ်းသစ်များကိုရှာတွေ့စေ တတ်ပါတယ်။

အခြေအနေတစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်ပြီးမိမိအမြင်ရှုထောင့် ကို ပြောင်းလဲစဥ်းစားဖို့မှာ အစဥ်သဖြင့် လွယ်ကူတာ တော့ မဟုတ်ပါ။ ဒါပေမဲ့အဲဒီလိုအမြင်ရှုထောင့်ပြောင်းစဥ်းစားခြင်းက စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုနဲ့စိတ်ဖိစီးမှု များ ကို ထိရောက်စွာကူညီနိုင်တဲ့နည်းဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။

မိမိအမြင်ကိုပြောင်းစဥ်းစားမှုကိုအထောက်အကူပြုရန်သဘာဝနှင့်ထိတွေ့မှုရှိအောင်ပြုလုပ်ခြင်း၊အားထားရတဲ့သူငယ်ချင်းထံဆက်သွယ်အကူအညီတောင်းခံခြင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုများကို ကုသပေးတဲ့တတ်ကျွမ်းသူထံမှာအကူ အညီရယူခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။

၉။ နေ့စဥ်ပုံမှန်လုပ်ဆောင်နေတဲ့အလုပ်တွေကိုအစီအစဥ်ကျနအောင်ပြုလုပ်ခြင်း

တစ်ခါတစ်ရံမှာ မိမိစီစဥ်ထားတဲ့နေ့စဥ်လုပ်ငန်းအစီအစဥ်မှာ အချိတ်အဆက်မတည့်တဲ့အတွက် စိတ်ဖိစီးမှုများ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ နေ့စဥ်နေ့တိုင်း မိမိအနေဖြင့်ရွေးချယ်မှုတွေပြုလုပ်နေရခြင်း၊ ရီုးရှင်းလွယ်ကူတဲ့အလုပ်ကို ခက်ခဲစွာလုပ်ဆောင်နေရခြင်းများရှိနေတတ်ပါတယ်။ နေ့စဥ်အလုပ်ဇယားကို အချိတ်အဆက်မိအောင် ဖွဲ့စည်း ထား မယ်ဆိုရင်စိတ်ဖိစီးမှုများကိုလျော့ချနိုင်ကြောင်း၊ ကောင်းစွာအိပ်စက်နိုင်ကြောင်း၊ စိတ်အေးချမ်းစွာနေနိုင် ကြောင်း လေ့လာချက်များအရသိရပါတယ်။

နေ့စဥ်လုပ်စရာများကိုစီစဥ်ရာမှာ အနားယူတဲ့အချိန်၊ မိမိတစ်ယောက်တည်းအေးဆေးစွာနေတဲ့အချိန်၊ ခင်မင်သူ များနှင့် ဆက်သွယ်တဲ့အချိန်စတာတွေထည့်ထားရင်နေ့စဥ်အလုပ်တွေလုပ်တဲ့အခါ ပဋိပက္ခဖြစ်တာတွေလျော့ နည်းလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ မိမိမှာ လုပ်စရာဘာအလုပ်တွေရှိနေတာကိုသိနေရင်အချိန်ကို လိုအပ်သလို အဆင်ပြေ အောင် စီစဥ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲလုပ်ဆောင်နိုင်မှုကအရေးကြီးပါတယ်။ မိမိနေ့စဥ်အလုပ် ဇယားမှာ လူးသာလွန့်သာအောင်ပြုပြင်နိုင်တဲ့အချိန်ထည့်ထားခြင်းနှင်အပန်ဖြေအနားယူတဲ့အချိန်ထည့်ထားခြင်း တို့ဟာစိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများကို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်စေပါတယ်။

မိတ်ဆွေများ စိတ်ဖိစီးမှုများကို သက်သာအောင်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ အထောက်အကူပြုနိုင်ကြပါစေ။
မေတ္တာဖြင့်
ဒေါက်တာသိန်းလွင်
စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ(ပထမပိုင်း) 856

ဒီနေ့ “စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ” ပထမပိုင်း (၁)မှ (၉)အထိကို Food for Thought 856 အဖြစ်မျှဝေလိုက်ပါတယ်။

စိတ်ဖိစီးမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့နည်းများ

စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှု၊စိတ်ဖိစီးမှု တို့ဟာရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရင်ပိုပျော်ရွှင်တဲ့ဘဝကို ထူထောင်နိုင်စေပါတယ်။ မိမိပျော်ရွှင်ရသလိုမိမိနှင့် ထိ တွေ့ဆက်ဆံနေသူတွေလည်းစိတ်ချမ်းသာစေပါတယ်။

ဖိစီးမှုဆိုတာ ပုံမှန်ဘဝရဲ့အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့တစ်ခါတစ်ရံမှာဖြတ်ကျော်ရန်ခက်ခဲတာဖြစ်လာ နိုင်ပါတယ်။ ဖိစီးမှုယာယီဖြစ်ခြင်းက ရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကြောင်း တစ်ချို့သုတေသန များကထောက်ပြကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ရေရှည်ဖိစီးမှုဖြစ်လာတဲ့အခါ ကျန်းမာရေးကိုထိခိုက်စေနိုင်ပြီး အောက်ပါ အကျိုးပျက်မှုများကိုဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းသုတေသနများစွာကထောက်ပြထားပါတယ်။
• သိမှုပိုင်းဆိုင်ရာကမောက်ကမဖြစ်မှုများပိုဆိုးဝါးလာခြင်း၊
• ဦးနှောက် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံပြောင်းလာခြင်း၊
• ဦးနှောက်အလုပ်ကောင်းစွာမလုပ်တဲ့အတွက် ဦးနှောက်ကျုံ့သွားစေနိုင်ခြင်း၊
• မှတ်ဥာဏ်ပိုင်းဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်မှုများ ပျက်စီးလာခြင်း၊
• သင်ယူမှုဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်မှုများ အနှုတ်သဘောဆောင်တဲ့ပျက်စီးမှုများဖြစ်လာခြင်း၊
• ခုခံအားကျဆင်းမှုမဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်တဲ့လုပ်ငန်းတွေအပေါ်မှာပိုဖိအားတွေများလာခြင်း၊
• နှလုံးနှင့်ပတ်သက်တဲ့ရောဂါများဖြစ်စေနိုင်တဲ့ဘေးများ ပိုများလာစေနိုင်ခြင်း၊
• ကျန်းမာမှုကိုအထောက်အကူပြုတဲ့ အစာချေပျက်မှုစနစ် ပျက်စီးလာနိုင်ခြင်း၊
• ကိုယ်ခန္ဓာရှိ မရေမတွက်နိုင်လောက်အောင်များတဲ့အလုပ်တွေကို ဖန်တီးပေးခြင်းနှင့် သက်သာအောင် ပြုလုပ်ပေးခြင်းတို့ကို ပုံမှန်အနေအထားဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ဟိုမုန်းများ လုပ်ဆောင်မှုစနစ် အပေါ်အပျက်သဘော သက်ရောက်စေနိုင်ခြင်း၊
ဖိစီးမှုများကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းဆိုတာ ဖိစီးမှုများတဲ့အခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းတဲ့ကျွမ်းကျင်မှုများကိုသုံး တတ် ခြင်း ပင်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုထိန်းသိမ်းတဲ့အခါ လူတိုင်းမတူကွဲပြားခြားနားတတ်ကြပါတယ်။ ငယ်စဥ်ဖြတ်သန်း ခဲ့တဲ့ဘဝ၊ လူမှုပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးတိုးတက်မှုအနေအထား၊ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးလက္ခဏာများ၊ စိတ်ပိုင်း ဆိုင်ရာဖြစ်တည်မှုအနေအထား၊ စတာတွေအပေါ်မူတည်ပြီးမိမိနှင့်အနီးပတ်ဝန်းကျင်မှာဖြစ်နေတဲ့ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်နိုင်ပုံ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်မတူကွာခြားတတ်ကြပါတယ်။
အထက်ပါအခြေအနေတွေက ဘယ်လိုပင်ဖြစ်ပါစေ သင့်အနေဖြင့် ဖိစီးမှုများကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်နိုင်တဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုများတိုးတက်လာအောင်လေ့ကျင့် ယူနိုင်ပါတယ်။ လူတိုင်းဖိစီးမှုများကို ဆက်လက်ခံစားရမှာအသေ အချာဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်လာတဲ့ဖိစီးမှုတွေကို ဘယ်လို ထိန်းသိမ်းကိုင်တွယ်တယ်ဆိုတဲ့အချက်က ပျော်တဲ့ဘဝ၊ သို့ မဟုတ် မပျော်တဲ့ဘဝတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ငြိမ်းအေးတဲ့ဘဝ၊ သို့မဟုတ်မငြိမ်းအေးတဲ့ဘဝများကို ဖြစ်စေပါ တယ်။
အောက်ဘက်မှာ ကျွမ်ကျင်သူများက သုသေ သနလေ့လာချက်များအပေါ်မူတည်ပြီး ဖိစီးမှုကို ထိန်းသိမ်းရာမှာ ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်း (၁၇)မျိုးကို ပေးထားပါတယ်။ အဲဒီနည်းတွေကို အသုံးပြုမှုများလာတာနဲ့အမျှ ကျင့်သုံး သူတွေမှာ ကိုယ်ပိုင်နည်းလမ်းများဖြစ်လာကြမှာဖြစ်ပါတယ်။

၁။ သဘာဝနှင့် ထိတွေ့ပါစေ။

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်မှာခဏလောက်လမ်းလျောက်ခြင်းကပင် ရေရှည်ဖြစ်နေတဲ့ဖိစီးမှုများကိုသက်သာလျော့ကျ စေပါတယ်။ သုတေသနများကထောက်ပြချက်အရသဘာဝနှင့်ထိတွေ့ပေးခြင်းက စိတ်ကျန်းမာရေးကိုထိ ရောက် စွာအားပေးစေပြီး
• စိတ်ဓာတ်ကျမှုများကိုလျော့ပါးလာစေပါတယ်။
• အရည်အသွေးကောင်းတဲ့အိပ်စပ်နားနေနိုင်စေပါတယ်။
• စိတ်ပူပင်သောကဖြစ်မှုကိုလျော့ချနိုင်စေပါတယ်။
• စားသောက်တဲ့အစားအစာသင့်အောင် ရွေးချယ်စားသုံးမှုကိုဖြစ်လာစေပါတယ်။
• အာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုတိုးတက်လာစေပါတယ်။
အမေရိကန်စိတ်ပညာအသင်းရဲ့အလိုအရ သဘာဝနှင့်ပုံမှန်ထိတွေ့သူတွေဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကဆင့်ကလျား ဖြစ်နိုင်မှုလျော့ကျပြီးအခြားလူများအပေါ်ထောက်ထားစာနမှုနှင့် အများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းတွေ တိုးတက်လာစေကြောင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ စတင်းဖို့တက္ကသိုယ်မှသုတေသီများရဲ့လေ့လာတွေ့ရှိချက်မှာ သ ဘာဝနှင့်တစ်နေ့ကိုအချိန် မိနစ် (၉၀) ခန့်ထိတွေ့နေသူတွေဟာ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှုကိုလျော့ကျစေတဲ့လုပ်ငန်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်မှုများလျော့ကျလာကြောင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ သင့်အနေဖြင့် ဘယ်မှာပင် နေနေ‌ သင့်နေ့စဥ်ဘဝမှာ သဘာဝနှင့် ပိုထိတွေ့နိုင်အောင် အောက်ပါလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်နိုင်ပါတယ်။
၁။ အနီးအနားမှာရှိတဲ့ပန်းခြံ သို့မဟုတ် တောစပ်မှာလမ်းလျောက်ပါ။
၂။ သင်ပိုင်ခြံထဲမှာ ဥယာဥ်ငယ်လေးတစ်ခု ဖန်တီးတည်ဆောက်ပါ။
၃။ ပြင်ပသဘာဝနှင့်ထိတွေ့စေတဲ့အလုပ်များပြုလုပ်ပါ။ ဥပမာစက်ဘီးစီးခြင်း၊ ပြေးခြင်း၊ တောင်တက်ခြင်း။
၄။ ရပ်ရွာစုပေါင်းပန်းခြံတည်ဆောက်ရေးမှာပါဝင်လုပ်ဆောင်ပါ။
၅။ အပြင်ထွက်လမ်းလျောက်ရင်း မနက်စာကို စားပါ။

နောက်ဆုံးအနေဖြင့်သင်ကပန်းခြံတစ်ခုမှမရှိတဲ့ နေရာမှာနေနေရတယ်ဆိုရင် အပင်စိမ်းလေးများကိုသင့်အိမ်၊ ရုံးခန်းတွင်ထားပေးပြီး ထိုအပင်စိမ်းလေးများနှင့် ထိတွေ့မှုများအောင်ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုလျော့ကျ အောင် ပြုလုပ်ပါ။

၂။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ပါ။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုလုပ်ငန်းက စိတ်ဖီစီးမှုလျော့ကျစေခြင်းအပါအဝင် ကျန်းမာရေးအကျိူကျေူဇူး အလွန်များပါတယ်။ ဘလောက်တစ်ခုလောက်အကွာအဝေးကိုလမ်းလျောက်လိုက်ခြင်းကပင် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုစေပါတယ်။သင်နေတဲ့နေရာမှာပန်းခြံမရှိရင် အိမ်အနီးပတ်ဝန်းကျင်၊ အားကစားရုံစတဲ့နေရာ တွေမှာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင်မှုကို ပုံမှန်ပြုလုပ်ပါ။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုက ဖိစီးမှုကိုလျော့ကျ စေ တဲ့အောက်ပါအထောက်အကူများရစေကြောင်းသုတေသနများကထောက်ပြထားပါတယ်။ ကိုယ်လက်လှုပ် ရှား လေ့ကျင့်မှုက
• စိတ်ကိုပျော်စေတဲ့ဓာတုပစ္စည်းများထုတ်ပေးမှုကိုတိုးတက်စေပါတယ်။
• ပုံမှန်အိပ်ပျော်စေပါတယ်။
• စိတ်ဓာတ်ကျတဲ့လက္ခဏာများကိုပျောက်ကွယ်စေပါတယ်။
• အင်အားတိုးတက်လာစေပါတယ်။
• စိတ်ကိုတည်ငြိမ်စွာထားပြီးအာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုကောင်းလာစေပါတယ်။
သင်ဟာနေ့စဥ်ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကိုပြုလုပ်ရန်ခက်ခဲနေပါက အောက်ပါလုပ်ငန်းများကိုစတင်လုပ်ဆောင်ပါ။

၁။ စိတ်ပျော်စေတဲ့အလုပ်တစ်ခုခုကိုရှာလုပ်ဆောင်ပါ.

သင်ပျော်တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားရတဲ့အလုပ်တစ်ခုခုကိုရှာပြီးပြုလုပ်ခြင်းမှာ ကျန်းမာစေတဲ့ပုံမှန်လုပ်ငန်းဖြစ်ပါ တယ်။ တကယ်လို့သင့်အနေဖြင့် စက်ဘီစီးတာကိုမနှစ်သက်ရင် ကြိုးခုန်တဲ့လေ့ကျင့်မှုကိုပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ သင်ဟာ ဘယ်လို လုပ်ငန်းမျိုးကိုနှစ်သက်ပါသလဲ။ သင်ဟာအရင်က ဘယ်လိုအားကစားလုပ်ငန်မျိုးပြု လုပ်ဘူး ပါသလဲ။ သင်ဟာကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရတဲ့အားကစားတစ်ခုခုမှာ ထူချွန်မယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုအားကစား ကို ရွေးချယ်မှာလဲ။အစပျိုးလုပ်ဆောင်တဲ့အဆင့်မှာပင် မိမိနှစ်သက်တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုဖြစ်မယ်ဆိုရင် ပုံမှန် ဆက်လက်လေ့ကျင့်ဖြစ်အောင်တွန်းအားကောင်းစေပါတယ်။

အတူကစားဖော်ရှာပါ။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်မှုကို တစ်ယောက်တည်းပြုလုပ်ဖို့ကစိန်ခေါ်တဲ့အလုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အတူ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နိုင်ရန် အဖော်ရှာပါ။ အဖော်နဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရတာ ပိုပျော် စရာကောင်း ပါတယ်။ အဖော်အဖြစ်သူငယ်ချင်း၊ မိသားစုဝင်တစ်ဦးဦး၊ သို့မဟုတ် စိတ်ဝင်စားမှုတူတဲ့ လုပ် ဖေါ်ကိုင်ဘက် ကို ရှာပါ။ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်နှင့်အရက်ဆိုင်မှာတွေ့ဖို့ချိန်းတာမျိုးထက် ခြေလျင်တောင် တက်တဲ့အလုပ် လုပ် ရန်ခြိမ်းဆိုပါ။ နောက်ပိုင်းအကျိုးရှိမှန်းသိလာတဲ့အခါ အဲဒီလိုအလုပ်မျိုးတွေကို ပိုနှစ် သက်လာမှာဖြစ်ပါ တယ်။

သင်လုပ်နိုင်တာလုပ်ပါ။

အားကစားရုံသို့နေ့စဥ်သွားပြီးကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ရန် သင့်အနေဖြင့်မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါက သင်လုပ်နိုင် တဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို စတင်ပြုလုပ်ပါ။ မိမိမလုပ်နိုင်တာအတွက် စိတ်ပျက်တာမျိုးမဖြစ်ပါနဲ့။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နိုင်ရန်ရင်းမြစ်များကိုရှာပါ။

တကယ်လို့သင့်အနေဖြင့် သင်နေထိုင်တဲ့နေရာမှာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုသွားမလုပ်လိုဘူးဆိုရင်အွန်လိုင်းမှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နိင်တာတွေများစွာရှိပါတယ်။ ဥပမာ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုစတင်လုပ်မည့်သူများအတွက် ယိုဂလေ့ကျင့်မှုဗီဒီယိုများများစွာရှိပါတယ်။

၃။ ဝင်လေထွက်လေကိုသူ့ပင်ကုယ်သဘာဝအတိုင်းရှုမှတ်ခြင်းနှင့် စိတ်ကူးပုံရိပ်ကိုကြည့်တဲ့လေ့ကျင့်မှု

ဝင်လေထွက်လေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းရှုမှတ်နေတဲ့အလေ့အကျင့် က ကိုယ်နှင့်စိတ်တို့မှာဖိစီးမှုလျော့ကျစေ ကြောင်း သက်သောအထောက်အထားများစွာရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုလေ့ကျင့်မှုကို ကိုယ်တိုင်နေရာတိုင်း မှာပြု လုပ်နိုင်ပါတယ်။
ဝင်လေထွက်လေကို သူ့ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်း ရှုမှတ်တဲ့အလေ့အကျင့်က အဓိကအားဖြင့်အပိုင်း (၂)ပိုင်းပေါ်မှာအခြေ ခံထားပါတယ်။ အာရုံစူးစိုက်မှုနဲ့ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းလက်ခံဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ အာရုံစူးစိုက်မှုဆိုတာကတော့ မိမိစိတ်နဲ့ အသက်ရှုမှုကို စောင့်ရှုမှတ်ရန်ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိစိတ်ကိုမိမိလက်ရှိအချိန်မှာရှိနေအောင်အာရုံထားရန်ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ခံခြင်းဆိုတာကတော့ မိမိမှာဖြစ်နေတာတွေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်း လက်ခံဖို့ဖြစ်ပါတယ်။သူတို့နဲ့ဆန့်ကျင်ပြီး တိုက် နေစရာမလိုအပ်ပါဘူး။ စောင့်ကြည့်နေပြီး သူဘာသာလွန်သွားတာမျိုးဖြစ်ပါစေ။
ဝင်လေထွက်လေကို ဖြစ်နေတဲ့အတိုင်းရှုမှတ်နေတဲ့အလေ့အကျင့်ကစိတ်ကျန်းမာရေးအတွက်အောက်ပါအတိုင်း အကျိုပြုစေကြောင်း သုတေသနများကထောက်ပြထားပါတယ်။
• အင်အားများတိုးတက်စေခြင်း၊
• ဖိစီးမှုနှင့် စိတ်ပူပင်သောကများကိ လျော့ကျစေခြင်း၊
• စိတ်ဓာတ်ကျမှုကိုလျော့ကျစေခြင်း၊
• ကိုယ်စိတ်နာကျင်မှုများလျော့ကျစေခြင်း၊
• သွေးတိုးနှုန်းနှင်နှလုံးခုန်နှုန်းများလျော့ကျလာစေခြင်း၊
• ဘေးဖြစ်မှုကို ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ရမှန်းသိစေတဲ့ဟိုမုန်းcortisol, epinephrine ဆိုတဲ့ ဘေးဖြစ်တဲ့အခါ တိုက်ရင်တိုက် မတိုက်ရင်ထွက်ပြေးတာမျိုးပြုလုပ်စေတဲ့ဟိုမုန်း နှင့် lactate ဆိုတဲ့ အော်ဂဲနစ်အက် ဆစ်များလျော့ကျလာစေခြင်း၊
• အသက်ရှုတဲ့ပုံစံ ပိုကောင်းမွန်လာစေခြင်း၊
• ဦနှောက်တွင် သွေးစီးဆင်းမှုကို တိုးစေခြင်း၊
• ကော်လက်စထရောများကျဆင်းလာစေခြင်း၊
• ‌ဆေးလိပ်စွဲနေမှုနှင့်အခြားစွဲလန်းနေမှုများကို ရပ်တံ့အောင်အကူအညီပေးခြင်း၊
• ငြိမ်းအေးချမ်းသာမှုကိုဖြစ်လာစေခြင်း၊

၄။ အသက်ရှုလေ့ကျင်ခန်းပြုလုပ်ခြင်း

အသက်ရှုလေ့ကျင့်မှုကို ဟားဘတ်တက္ကသိုလ်မှ နှလုံးအထူးကုပညာရှင် ဒေါတ်တာ ဟားဘတ် ဘင်ဆင် ကတီထွင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဝင်လေထွက်လေကိုရှုမှတ်တဲ့နည်းနှင့်သဘာဝအားဖြင့် တူတဲ့လေးလေးနက်နက် အသက်ရှုတဲ့လေ့ကျင့်မှုဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ကို ပြင်းပြင်းရှုရှိုက်တဲ့အခါ သင့်ကိုယ်စိတ်နှလုံးသုံးပါး လုံး မှာ ပေါင်းစပ်ပြီးစူးစိုက်မိပါတယ်။ ဒီနည်းကို လူနာတွေမှာဖြစ်နေတဲ့စိတ်ပူပန်နေမှုတွေ၊ ထိခိုက်နာကျင်နေမှုကို ဆေးကုသပေးတဲ့ဆရာဝန်တွေ၊ စိတ်ပညာရှင်တွေကအသုံးပြုကြပါတယ်။ ဒီနည်းကိုယိုဂအသက်ရှုနည်း လို့ လည်းခေါ်ကြပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ကို ပြင်ပြင်း ရှုသွင်းရှိုက်ထုတ်ခြင်းဖြင့် အောက်ပါအကျိုးကျေးဇူးများ ရစေကြောင်းသုသေတီများက ဖော်ပြထားကြပါတယ်။
• အောင်စီဂျင်စီးဆင်းမှုကို တိုးတက်လာစေပါတယ်။
• ကိုယ်ခန္ဓာက သက်သောင့် သက်သာတုံ့ပြန်နိုင်မှုဖြစ်လာစေပါတယ်၊
• ကော်လက်စထရောပါဝင်မှုအဆင့်နိမ့်ကျလာစေပါတယ်။
• အာရုံစူးစိုက်နိုင်မှုအားကောင်းလာစေပါတယ်၊
• အဆိပ်နှင့်အပျက်သဘောဆောင်တဲ့စွမ်းအားများလျော့ကျအောင်အားပေးပါတယ်။
• PTSD စိတ်ဓာတ်ကျနေု နှင့်စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများကိုဖြစ်စေတဲ့လက္ခဏာများ လျော့ကျ စေပါတယ်။

အသက်ရှုထုတ်ခြင်းပုံစံအမျိုးအစားများ

အသက်ရှုထုတ်ခြင်းပုံစံအမျိုးအစား (၂)မျိုးရှိပါတယ်။ အောက်ပါတို့ဖြစ်ပါတယ်။

၁။ ရင်ဘတ်အခြေခံအသက်ရှုခြင်း-

ရင်ဘတ်အခြေခံအသက်ရှုခြင်းမှာ အပေါ်ယံအားဖြင့်အသက်ရှုခြင်းဖြစ်ပြီး ရင်ဘတ်မှာရှိတဲ့ဒုတိယတန်းစား ကြွက်သားများကိုသုံးပြီးအသက်ရှုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအသက်ရှုနည်းကိုတော့ ဖိစီးမှုကြုံနေရတဲ့အခါ၊ အရေး ပါတဲ့ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်နေတဲ့အခါမှာပြုလုပ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ သင်ရဲ့အဆုတ်က လေဝင်လာပြီး အောက်ဘက်မှအထက်ဘက်သို့ ကျယ်ပျံ့လာပါတယ်။

၂။ အသက်ကိုပြင်းပြင်းရှုသွင်းရှုထုတ်ခြင်း-

ဒီအသက်ရှုမှုကိုတော့ အဆုတ်အောက်ဘက်နားမှာရှိတဲ့ ကြွက်သားဆိုင်တွေကိုသုံးပြီး diaphragm အားဖြင့် အသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအသက်ရှုလိုက်တဲ့အခါ အဆုတ်အောက်ဘက်မှစပြီး လေတွေ တင်းလာတဲ့အတွက် ဝမ်းဗိုက်က လေတွေဖြင့် ပြည့်တင်းလာပါတယ်။ သီချင်းဆိုတဲ့လူတွေဆိုရင်ဒီလို အသက်ရှု တဲ့အလေ့အကျင့် ကိုပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ စဥ်ပေါ်မှာ အလုပ်လုပ်နေစဥ် ဒီနည်း က လူကိုသက်သာစေတဲ့အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။

အသက်ကိုနက်ရှိုင်းစွာရှုခြင်းကိုလေ့ကျင့်ခြင်း

ဖိစီးမှုဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ အသက်ကို နက်ရှိုင်းစွာရှုတဲ့အလေ့အကျင့်က အကောင်းဆုံးနည်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲ ဒီလို အသက်ရှုလိုက်တဲ့အခါ အာရုံးစူးစိုက်အားကောင်းလာစေပါတယ်။ ဒီလိုနက်ရှိုင်းတဲ့အသက်ရှုမှုကို လေ့ကျင့် တဲ့ အခါမှာ ဝင်လေထွက်လေကို ရှုမှတ်နေတဲ့အခါ လုပ်ဆောင်တဲ့အောက်ပါလုပ်ရပ်များကိုလိုက်နာရန် လို အပ်ပါ တယ်။
၁။ မိမိအတွက်သက်သောင့်သက်သာအဖြစ်ဆုံးအနေအထားဖြင့် မျက်လုံးမှိတ်ထားပြီးထိုင်ပါ။ သို့မဟုတ်လဲ လျောင်းပါ။
၂။ ဝင်လေထွက်လေအပေါ်မှာစိတ်ကိုစူးစိုက်ထားပါ။ အသက်ကိုရှုသွင်းလိုက်တဲ့အခါ ဝင်လေဝင်သွားပြီး ဝမ်း ဗိုက်ကြီးဖောင်းလာတာကို သတိရှိပါ။ လေကိုမှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့အခါ ဝမ်းဗိုက်အတွင်းမှလေတွေနှသီးဝမှ တိုးထွက်သွားတာကိုသတိထားရှုမှတ်ပါ။
၃။ သင့်လက်တစ်ဘက်ကိုဝမ်းဗိုက်ပေါ် နံရိုးအောင်ဘက်နားမှာတင်ထားပါ။ နောက်လက်တစ်ဘက် ကို တော့ ရင်ဘတ်ပေါ်တင်ထားပါ။ နောက်အသက်ရှုသွင်းလိုက်တဲ့အခါ လေတွေဝင်လာတဲ့အတွက်ဗိုက် ဖောင်း ကြွလာ တာကို တင်ထားတဲ့လက်မှာဖြစ်လာတဲ့ထိတွေ့ခံစားမှုဖြင့် သိပါ၊
၄။ ဆက်လက်အသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်တဲ့အခါ သင့်ဗိုက်က အသက်တစ်ခါရှုလိုက်တိုင်း ကြွတက်လာတာကို အလေးထားသိနေပါ။ အသက်ပြန်ထုတ်လိုက်တဲ့အခါ ရင်ဘတ်မှာ ပေါ့ပါးသွားတာကိုသတိထားသိနေပါ။
၅။ ဖြေ’ဖြေးခြင်းအသက်ရှုသွင်းရှုထုတ်မှုလုပ်နတဲ့အခါ သင့်စိတ်ကိုသင့်ကိုယ်ခန္ဓာအပေါ်မှာ အာရုံးစူးစိုက်ထားပါ။ သင့်ကိုယ်ခန္ဓာဘယ်နေရာမှ တင်းကျပ်နေမှုများရှိပါသလဲ။ အသက်တစ်ခါရှုထုတ်လိုက်တိုင်းသင့်ရင်ဘတ်မှကြွက် သားဆိုင်များမှာ ပေါ့ပါးသက်သာသွားတာကို အာရုံထားရှုမှတ်ပေးပါ။

၅။ သင်နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်ဆက်သွယ်နေမှုကိုသတိထားပါ။

သင်နှင့်အခြားလူများ၊ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်ကမ္ဘာနှင့်ဆက်သွယ်နေမှုများကိုသတိထားပါ။ အဲဒီလိုပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ထိဆက်နေတယ်လို့ခံစားရသူတွေဟာ ပိုပြီးစိတ်ကျန်းမာကြပြီး စိတ်ကျန်းမာရေးအနေအထားမှာပတ်ဝန်းကျင် နှင့် ဆက်စပ်မနေတဲ့လူတွေထက် ပိုကောင်းမွန်ကြောင်းလေ့လာချက်များကထောက်ပြထားပါတယ်။

ပတ်ဝန်းကျင်နှင်ဆက်စပ်မှုရှိနေအောင်အထောက်အကူပြုတဲ့နည်းလမ်းများ

ဦးတည်ရည်မှန်းချက်ထားခြင်း

ဘာသာတရားကိုးကွယ်ဝတ်ပြုရာမှာဖြစ်စေ၊ တရားဘာဝနာပွားများရာမှာဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ်အပြုသဘော ဆောင်တဲ့အထောက်အကူပြမှုကိုအခိုင်အမာရယူတာမှာဖြစ်စေ၊ ဘဝမှာဦးတည်ရည်မှန်းချက်ထားရှိခြင်းက များစွာ အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ အဲဒီလိုအဆက်အသွယ်ရှိနေမှုက ဘဝအတွက်လေးနက်တဲ့အဓိပ္ပါယ် စတာတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့မေးခွန်းတွေကို ဖြေဆိုရာတွင်များစွာအထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ အဲဒီလိုပတ်ဝန်း ကျင်နှင့် အဆက်အသွယ်ရှိခြင်းက ဖိ စီးမှုများကို သိသာစွာလျော့ကျစေပါ တယ်။

ဆက်သွယ်မှု

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်ဆက်စပ်မှုရှိအောင်ဖန်တီးထားခြင်းဖြင့် သင်ဟာသဘာဝပတ်ဝန်းကျင်၊ သင်နေထိုင်တဲ့လူမှုပတ် ဝန်းကျင်၊ သင့်ပတ်လည်မှာရှိနေတဲ့ကမ္ဘာလောကနှင့် အဆက်အသွယ်ရစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် တစ်ယောက် တည်း ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာပင် အထီးကျန်ဖြစ်နေတဲ့စိတ်တွေကင်းလာစေပါတယ်။

ထိန်းချုပ်နိုင်မှုအနေအထား

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဆက်စပ်နေခြင်းကြောင့် မိမိကထိန်းချုပ်နိုင်တာတွေနှင့်မထိန်းချုပ်နိုင်တာတွေကို ပိုသိနား လည် လက်ခံနိုင်လာစေပါတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံမှာမိမိက မပြောင်းလဲနိုင်တာတွေကို စွန့်လွှတ်နိုင်ခြင်းဟာ ဖိစီးမှုများကို သက်သာစေတဲ့အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

အထောက်အကူများ

သင်နှင့်ဆက်စပ်နေတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်သို့ရောက်လိုက်တဲ့အခါ သင့်အတွက်အထောက်အကူပေးမဲ့လူမှုကွန်ယက်ကို လက်လှမ်းမှီလိုက်ရာရောက်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအထောက်အကူကိုသူငယ်ချင်းများ၊ သို့မဟုတ်အပြန်အလှန် ဆက် သွယ်မှုများဖြင့် ထူထောင်ထားနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအထောက်အကူရရင် စိတ်ပူပန်မှုစိတ်သောကရောက်မှုနဲ့စိတ် ဖိစီးမှုများ များစွာလျော့ကျစေပါတယ်။

ကျန်းမာရေး

ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဆက်သွယ်မှုရှိသူတွေဟာ ကိုယ်စိတ်နှစ်ဖြာကျန်းမာပြီးနေထိုင်ကောင်းကြပါတယ်။ အဲဒီလူ တွေဟာစိတ်ဖိစီးမှုလျော့နည်းပါတယ်။ တစ်ယောက်တည်း အထီကျန်သလိုခံစားနေရမှုလည်း နည်းတတ်ကြ ပါတယ်။

မိမိအတွက် အဆက်အသွယ်ကိုရအောင်ရှာဖွေခြင်း

မိမိအတွက်ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်အစဥ်အသွယ်ရအောင် ပြုလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ထပ်မံပြုလုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းဆိုတာ မိမိကိုယ်တိုင်စူးစမ်းရှာဖွေဖော်ထုတ်ယူခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် မိမိကိုယ်မိမိမေးနိုင်တဲ့မေးခွန်းတစ်ချို့ ကိုအောက်ဘက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
• ဘာကငါ့ကိုပျော်စေပါသလဲ။
• င့ါအတွက်ဘဝမှာ ဂုဏ်အယူဆုံးကဘာလဲ။
• ငါ့က ဘာကိုတန်ဖိုးအထားဆုံးလဲ။
• ငါက ဘာကိုအားအကျဆုံးလဲ။
• ငါ့ကိုမျှော်လင့်ချက်ပေးတာက ဘာလဲ။
• ဘယ်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းထဲမှာငါကအပျော်ဆုံးလဲ။
• ငါ့ဘဝမှာ အရေးအကြီးဆုံးအပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေးတွေက ဘာတွေလဲ။
• ဘဝ၊ အသက်ရှင်နေထိုင်ခြင်း၊ သေခြင်း၊ တမလွန်ဘဝတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ငါ့ယုံကြည်ချက် တွေက ဘာတွလဲ။

အထက်ပါမေးခွန်းများကိုဖြေကြည့်ခြင်းဖြင့် သင့်အတွက်အဆက်အသွယ်ကောင်းမဲ့လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းပတ် ဝန်းကျင် ဘယ်မှာရှိတယ်ဆိုတာ သိနားလည်လာနိုင်ပါတယ်။ မိမိဘဝအတွက် အကောင်းဆုံးလမ်းကိုတစ် ယောက်တည်းရှာလိုတယ်ဆိုရင်လည်း ဖတ်နိုင်လေ့လာနိုင်တဲ့လမ်းပြစာအုပ်တွေများစွာရှိပါတယ်။ စိတ်ဝင် စားတဲ့အကြောင်းအရာများအလိုက်စာအုပ်အမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။
စိတ်ကို မိမိယုံကြည်မှုအလိုက် အားကောင်းလာအောင်လေ့ကျင့်ခြင်း
စိတ်ကို မိမိယုံကြည်မှုအလိုက် အားကောင်းလာအောင်လေ့ကျင့်ခြင်း ဆိုတာ မိမိအတွင်းစိတ်နှင့် ထိတွေ့ပြီး မိမိကိုယ်တိုင် ပြန်လည်ထင်ဟပ်စဥ်းစားခြင်းနှင့် မိမိခန္ဓာအဖြစ်မှန်ကို သိနေအောင်ရှုမှတ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါတယ်။ အကျိုးများစေတဲ့အလေ့အကျင့်များမှာ အောက်ပါအလေ့အကျင့်များဖြစ်ပါတယ်။
• ဝတ်ပြုဆုတောင်းခြင်း သို့မဟုတ် တရားရှုမှတ်ခြင်းတို့ဟာစိတ်ကိုတည်ငြိမ်စေပြီးဝန်းကျင်ကောင်း ကို ဖန်တီးရာရောက်ပါတယ်။
• မိမိစိတ်မှာဖြစ်တာတွေကိုဂျာနယ်တွင်ရေးမှတ်တဲ့အလုပ်ကလည်း မိမိစိတ်မှာဖြစ်နေတဲ့အတွေးစိတ်ကူး တွေအတွက် ထွက်ပေါက်ဖွင့်ပေးရာရောက်ပြီး စိတ်ကိုလေ့ကျင့်တဲ့ လမ်းကြောင်းမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုပင်ဖြစ်ပါတယ်။

• နေ့စဥ်ဂါထာမန္တာန်များ ရွတ်ဖတ်ခြင်း၊ ခိုင်မာတဲ့အဓိဌာန်များ ချမှတ်ခြင်းကလည်း အမြင်ရှုထောင့်အသစ် တွေဖြစ်လာစေပြီး ဖိစီးမှုများကို များစွာလျော့ကျစေပါတယ်။
• မိမိကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး လမ်းပြနိုင်တဲ့ဆရာရဲ့လမ်းပြမှုဖြင် လေ့ကျင့် ခြင်းကလည်းထိုး ထွင်း သိမြင်မှုကို ဖြစ်စေရန် များစွာအထောက်အကူပြုပါတယ်။
• စိတ်ပုတီးစိတ်ခြင်း စတဲ့အလေ့အကျင့်များကလည်း ထိတွေ့မှု၊ ရွတ်ဆိုမှုများမှတစ်ဆင့် စိတ်ကိုတည် ငြိမ် အောင် ပိုထိန်းသိမ်းနိုင်လာစေပါတယ်။
• သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေများ။ မိသားစုဝင်များနှင့် ကောင်းမွန်တဲ့အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်ခြင်း ကလည်း ကျေးဇူးတရား၊ မေတ္တာတရားများ ပိုတိုးပွားပြီး အပြန်အလှန် အားပေးတဲ့လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း မှာနေရတဲ့ခံစားမှုမျိုးဖြစ်လာစေပါတယ်။

၆။ မကောင်းတဲ့အကျင့်ဆိုးများကို လျော့ချခြင်း သို့မဟုတ်မပြုမိအောင်ရှောင်ခြင်း

စိတ်မှာဖိစီးမှုတွေဖြစ်လာတဲ့အခါ အပေါင်းအဖော်နှင့် အရက်သွားသောက်တာမျိုးပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဖိစီးမှုပျောက်အောင် မကောင်းတဲ့လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုထပ်လုပ်ဆောင်ခြင်းမှာ အထောက်အကူရသလိုနဲ့ ပို ဘေး များစေပါတယ်။ ကိုဗစ် ဖြစ်တဲ့အချိန်မှစပြီး မသင့်တဲ့ အရက်သောက်မှုက အသက် (၃၀)အထက်လူကြီးတွေမှာ (၁၄%) တိုးလာပြီးလူအများက ဆေးလိပ်ကို ပြန်သောက်သုံးလာတာကိုလေ့လာတွေ့ရှိရပါတယ်။

အလေ့အကျင့်ဆိုးများဖြစ်တဲ့ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ အရက်သောက်ခြင်း ဆိုတဲ့အကျင့်ဆိုးတွေက ဖြစ်စေတဲ့ဖိစီး မှုကိုယာယီအားဖြင့်မေ့ထားနိုင်စေပြီး အဲဒီအကျင့်ဆိုးတွေကိုပို လုပ်ဖြစ်လာစေပါတယ်။ ဥပမာ စာမေးပွဲ‌ဖြေရန် နီး လာလို့စိတ်ဖိစီးမှုကိုသက်သာရန် ကော်ဖီတွေ။ အချိုရည်တွေများများသောက်လာမယ်ဆိုရင် အတင်းပြေးပြီး အုတ်နံရံတံတိုင်းကြီးကို တအားပြေးပြီး ဝင် ဆောင့် လိုက်တာနဲ့တူနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြေးဆောင့်တဲ့အရှိန်ပြင်း လေလေ နောက်ပြန်လဲကျဖို့အလားအလာများလေလေဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုအကျင့်ဆိုးကိုပြုလုပ်မယ်ဆိုရင် ရေ ရှည် မှာစိတ်ဖိစီးမှုများကို ပို ခံစားလာရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အလားတူပင်အွန်လိုင်းမှာတအချိန်တွေအများကြီးသုံးနေခြင်း၊ မြင်တိုင်းလိုက်ကြည့် ဝယ်နေခြင်း၊ အလွန်အမင်း စားနေခြင်း၊ စတာတွေက လည်း အကျင့်ဆိုးများသာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို လုပ်ဆောင်မှုတွေက စိတ်ဖိစီးမှုက ခဏတော့ သက်သာသလိုဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ နောက်ပိုင်းဖိစီးမှုကပိုပြင်းထန်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကြောင့်စိတ်ဖိစီးမှုများပိုဖြစ်လာစေနိုင်ပါတယ်။

စိတ်ဖိစီးမှုကိုအကောင်းဆုံးလျော့နည်းကင်းဝေးအောင်လုပ်နိုင်တဲ့အလေ့အကျင့်တွေကတော့ သတိဖြင့် မိမိ ခန္ဓာကို သူ့ပင်ကိုယ်အတိုင်းဖြစ်ပျက်နေမှုတွေကိုစောင့် ကြည့်ခြင်းနဲ့ ကျေးဇူးတရားကိုဖော်ထုတ်တဲ့ အလေ့ အကျင့်များပြုလုပ်ခြင်းများဖြစ်ပါတယ်။ အွန်လိုင်းရင်းမြစ်တွေမှာ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ မူးယစ်စေတဲ့ဆေး စွဲခြင်းစတာတွေကို ဖယ်ရှားကင်းဝေးအောင်လုပ်တဲ့နည်းလမ်းတွေကို တွေ့နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

၇။ မိမိရဲ့အပျက်သဘောဆောင်တဲ့အတွေးများကိုဖယ်ရှားခြင်း

စိတ်ဖိစီးမှုများနှင့် စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများမှာ အတွေးဆိုးများကိုထပ်ခါတလဲလဲ စိတ်ထဲမှာ ပြန်ဖြစ်လာ အောင် ဖော်ထုတ်တဲ့အလေ့အကျင့် ဆိုးကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုစိတ်ကူးတွေကို စိတ်ထဲမှာမြင်လာ အောင် ကြည့်နေပြီး မိမိအတွက် ပိုဆိုးတဲ့အနေအထားတွေဖြစ်လာအောင် အမျိုးမျိုးအဖျက်သဘောဆောင်တဲ့ အတွေးတွေဆက်လက်တွေးနေတတ်ကြပါတယ်။ မိမိမှာအကူအညီမဲ့သလိုပိုခံစားလာစေပါတယ်။ အဲဒီလိုစိတ် မျိုးဖြစ်လာရင် အဲဒီအတွေးဆိုးမျိုကို ကျော်လွန်အောင်အရင်ဆုံးပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။

အတွေးဆိုးတွေကိုကျော်လွန်အောင်အောက်ပါနည်းလမ်းများဖြင့် ဖယ်ရှားနိုင်ပါတယ်။
• အတွေးတွေကို ပုံမှန်အနေအထားပြန်ရောက်အောင် ယုံကြည့်အားထားရတဲ့ရင်းနှီးတဲ့သူငယ်ချင်း။ မိသားစုဝင်တို့ကိုပြောပြပြီး အကူအညီတောင်းပါ။
• အတွေးတွေသူ့သယာဝအတိုင်းကုန်လွန်သွားရန် ဖြစ်ပျက်သဘောကိုရှုမှတ်ဆင်ခြင်ပါ။
• သိမှုပိုင်းဆိုင်ရာနှင့်အပြုအမူကို ပြုပြင်ပေးနိုင်တဲ့ ကုသပေးမှုမှာကျွမ်းကျင်သူထံမှအကူအညီရယူပါ။
• ဝင်လေထွက်လေကိုရှုမှတ်တဲ့အလေ့အကျင့်၊ စိတ်ကူးအမြင်အာရုံကို ကြည့်မှတ်တဲ့နည်းလမ်းများကို ကျင့် သုံးပါ။

၈။ မိမိအမြင်ရှုထောင့် ကိုပြောင်းပေးပါ။

ပျော်ရွှင်မှု၊ ဖိစီးမှု၊ စိတ်ကျန်းမာရေးတို့ဆိုတာ မိမိအမြင်ရှာထောင့်နှင့်ဆက်စပ်နေကြပါတယ်။ စိတ်ပူပင်သောက ရောက်နေသူ၊ စိတ်ဓာတ်ကျနေသူတစ်ဦးဦးကိုသင့်အနေဖြင့်အကူအညီပေးဖူးရင် ရှုထောင့်မြင်က ဘယ်လောက် အရေးပါကြောင်းနားလည်သဘောပေါက်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အမြင်ရှုထောင့်ပြောင်းဖို့အတွက် မိမိအမြင်ကိုအခြားလူတွေမြင်တဲ့ရှုထောင့်ကနေပြောင်းမြင်ကြည့်ရန် လိုအပ်ပါ တယ်။ အောက်ပါမေးခွန်းများကိုကြိုးစားဖြေကြည့်ပါ။
• သင်ဟာအကောင်းဆုံးမိတ်ဆွေဖြစ်ရင် ဘာအကြံများပေးမှာလဲ။
• သင်သာအခြေအနေကို အပြင်မှကြည့်မြင်နေသူတစ်ယောက်ဖြစ်ရင် ဘယ်လိုချဥ်းကပ်မှာလဲ။
• အဲဒီအခြေအေနေမှာချဥ်းကပ်နိုင်းတဲ့နည်းလမ်းတွေဘယ်လောက်ရှိပါသလဲ။
• သင့်အနေအထားမှာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့အချက်တွေဘာတွေရှိပါသလဲ။
• အဲဒီလိုချဥ်းကပ်လိုက်ရင် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့မြင်ကွင်းတွေက ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်ပါသလဲ။
• သင်တိကျတဲ့စိတ်ကူးစဥ်းစားမှုအတွက် အထောက်အကူပြုတဲ့အထောက်အထားဘာတွေရှိပါသလဲ။

မိမိစဥ်းစားတဲ့ပုံစံမှ ထွက်ပြီး ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ နည်းဖြင့် စဥ်းစားခြင်းကလည်း နည်းလမ်းသစ်များကိုရှာတွေ့စေ တတ်ပါတယ်။

အခြေအနေတစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်ပြီးမိမိအမြင်ရှုထောင့် ကို ပြောင်းလဲစဥ်းစားဖို့မှာ အစဥ်သဖြင့် လွယ်ကူတာ တော့ မဟုတ်ပါ။ ဒါပေမဲ့အဲဒီလိုအမြင်ရှုထောင့်ပြောင်းစဥ်းစားခြင်းက စိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုနဲ့စိတ်ဖိစီးမှု များ ကို ထိရောက်စွာကူညီနိုင်တဲ့နည်းဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။

မိမိအမြင်ကိုပြောင်းစဥ်းစားမှုကိုအထောက်အကူပြုရန်သဘာဝနှင့်ထိတွေ့မှုရှိအောင်ပြုလုပ်ခြင်း၊အားထားရတဲ့သူငယ်ချင်းထံဆက်သွယ်အကူအညီတောင်းခံခြင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုများကို ကုသပေးတဲ့တတ်ကျွမ်းသူထံမှာအကူ အညီရယူခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။

၉။ နေ့စဥ်ပုံမှန်လုပ်ဆောင်နေတဲ့အလုပ်တွေကိုအစီအစဥ်ကျနအောင်ပြုလုပ်ခြင်း

တစ်ခါတစ်ရံမှာ မိမိစီစဥ်ထားတဲ့နေ့စဥ်လုပ်ငန်းအစီအစဥ်မှာ အချိတ်အဆက်မတည့်တဲ့အတွက် စိတ်ဖိစီးမှုများ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ နေ့စဥ်နေ့တိုင်း မိမိအနေဖြင့်ရွေးချယ်မှုတွေပြုလုပ်နေရခြင်း၊ ရီုးရှင်းလွယ်ကူတဲ့အလုပ်ကို ခက်ခဲစွာလုပ်ဆောင်နေရခြင်းများရှိနေတတ်ပါတယ်။ နေ့စဥ်အလုပ်ဇယားကို အချိတ်အဆက်မိအောင် ဖွဲ့စည်း ထား မယ်ဆိုရင်စိတ်ဖိစီးမှုများကိုလျော့ချနိုင်ကြောင်း၊ ကောင်းစွာအိပ်စက်နိုင်ကြောင်း၊ စိတ်အေးချမ်းစွာနေနိုင် ကြောင်း လေ့လာချက်များအရသိရပါတယ်။

နေ့စဥ်လုပ်စရာများကိုစီစဥ်ရာမှာ အနားယူတဲ့အချိန်၊ မိမိတစ်ယောက်တည်းအေးဆေးစွာနေတဲ့အချိန်၊ ခင်မင်သူ များနှင့် ဆက်သွယ်တဲ့အချိန်စတာတွေထည့်ထားရင်နေ့စဥ်အလုပ်တွေလုပ်တဲ့အခါ ပဋိပက္ခဖြစ်တာတွေလျော့ နည်းလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ မိမိမှာ လုပ်စရာဘာအလုပ်တွေရှိနေတာကိုသိနေရင်အချိန်ကို လိုအပ်သလို အဆင်ပြေ အောင် စီစဥ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲလုပ်ဆောင်နိုင်မှုကအရေးကြီးပါတယ်။ မိမိနေ့စဥ်အလုပ် ဇယားမှာ လူးသာလွန့်သာအောင်ပြုပြင်နိုင်တဲ့အချိန်ထည့်ထားခြင်းနှင်အပန်ဖြေအနားယူတဲ့အချိန်ထည့်ထားခြင်း တို့ဟာစိတ်ပူပင်သောကရောက်မှုများကို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်စေပါတယ်။

မိတ်ဆွေများ စိတ်ဖိစီးမှုများကို သက်သာအောင်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ အထောက်အကူပြုနိုင်ကြပါစေ။
မေတ္တာဖြင့်
ဒေါက်တာသိန်းလွင်

No comments:

Post a Comment

Special Education Batch 5 (သင်ခန်းစာအသစ်)ကို ဒီနေ့ ၁၉/၅/၂၀၂၅ ညမှ စတက်လို့ရလား

Special Education Batch 5 (သင်ခန်းစာအသစ်)ကို ဒီနေ့ ၁၉/၅/၂၀၂၅ ညမှ စတက်လို့ရလား smartkidscollege@gmail.com ကို day 1 to5 Answers များ ပို့ထား...